Na de uitvaart of crematie begint de rouwverwerking. Tussen het overlijden en de plechtigheid is er doorgaans veel tijd en aandacht voor de nabestaanden. Na de uitvaart of de crematie begint voor hen het dagelijkse gemis.

Praktische zaken

Na verloop van tijd kunnen, aan alle aanwezigen tijdens de plechtigheid, dankkaartjes worden verstuurd. Hiervoor kunt u contact met de uitvaartverzorger opnemen. Hij of zij helpt u hier graag bij. Indien er een begrafenis heeft plaatsgevonden kunt u een grafgedenksteen laten plaatsen of de gedenksteen laten bijgraveren door de steenhouwer. In geval van een crematie kunt u na 30 dagen de asbus afhalen.

Rouwverwerking, hoe kunt u helpen

Iemand die een dierbare verliest, heeft de steun vanuit familie en vrienden hard nodig. Het feit dat andere mensen uit de directe omgeving er voor de rouwende zijn, helpt om het verlies te verwerken en weer midden in het leven te gaan staan. Natuurlijk kost dit tijd. Hoe vanzelfsprekend het ook klinkt, de praktijk wijst vaak uit dat ‘de directe omgeving’ na de begrafenis of crematie snel weer verdergaat met het leven van alledag. Hierdoor kan bij de nabestaanden het gevoel ontstaan dat hij of zij alleen staat in het verdriet. Door op deze momenten aan de rouwende te laten zien dat u er voor haar of hem bent, helpt bij de rouwverwerking.

Het allerbelangrijkste wat u kunt doen is de rouwende tijd geven. Bied een schouder om uit te huilen. Wanneer u niet precies weet wat u tegen diegene moet zeggen, zeg dat dan. Laat weten dat ook u aan de overledene denkt. Noem zijn of haar naam. De verjaardag en overlijdensdag van een overledene zijn voor de nabestaanden altijd moeilijke dagen. Steun ze op die momenten extra. Neem contact op, vertel wat hij of zij voor jou betekend heeft. Laat weten dat de rouwende er niet alleen voor staat. Praktische hulp mag ook zeker niet vergeten worden. Niets is zo frustrerend als wanneer de rouwende tobt met een praktische klus die altijd werd gedaan door de overledene. Juist dan kan een helpende hand een troost zijn.

Rouwen is persoonlijk

Dé manier om te rouwen, bestaat niet. Rouw is individueel, een persoonlijk proces, niet vastgelegd in een tijdsbestek. Het liefst in bed blijven liggen met een dekbed over het hoofd kan helpen voor een paar dagen, om uzelf daarna te dwingen om op te staan en een vaste routine in te bouwen. Tracht niet te vluchten in werk, allerlei bezigheden of door alsmaar van huis te gaan. Dit kan in het begin een middel zijn om het verdriet maar niet onder ogen te hoeven zien, maar zal op den duur tegen u keren.
Probeer u te uiten op uw manier, er zijn geen vaste regels of rites. U kunt gaan praten met familieleden, vrienden, collega’s die hem of haar ook dierbaar waren. Uw gevoelens opschrijven, luisteren naar muziek, veel wandelen. Alles kan en mag zolang u maar probeert stil te staan bij uw gemis om te voorkomen dat u gaat vastlopen in uw rouw.

Kinderen en rouwverwerking

De rouwverwerking is voor kinderen altijd anders dan voor volwassenen. Wees tegen kinderen altijd eerlijk over de dood en vertel zoveel mogelijk de feiten. Vertel bijvoorbeeld niet dat de overledene slaapt. Of dat de overledene niet meer wakker wordt. In een kinderfantasie kan het gebeuren dat ze hierdoor bang worden om zelf nog te gaan slapen. Geef altijd antwoord op hun vragen.

Kinderen hebben ondanks hun verdriet ook gewoon ruimte nodig. Ruimte voor de dagelijkse dingen of gewoon even te kunnen spelen. Verdriet wordt door een kind meestal heel anders getoond. Zo kan een kind zich uiten met een dwars gedrag, driftig worden, concentratieproblemen, terugval in zindelijkheid etc., etc.
U kunt uw kind leren zijn emoties en verdriet te tonen door dit zelf ook te tonen in het bijzijn van het kind. Zo weet uw kind dat dit normale reacties zijn en dat hij of zij dit niet weg hoeft te stoppen uit angst u te belasten. Daarbij wil het zeker helpen om te praten over de overledene en herinneringen op te halen met behulp van foto’s, anekdotes of dierbare spulletjes.

In onze cultuur is het heel lang de gewoonte geweest om kinderen niet te betrekken bij de rouwdienst en de begrafenis of crematie. Dit omdat men ervan uitging dat kinderen dit niet aankunnen. Echter zolang het kind nergens toe gedwongen wordt en steeds zelf de keuze krijgt in hoeverre het betrokken wil zijn, kan een kind juist heel veel aan.

Vindt u het erg lastig of moeilijk om erover te praten dan zijn er allerlei boekjes in de handel die u een helpende hand kunnen bieden.